روند توسعه و پیشرفت طراحی ظاهری گوشیهای هوشمند به گونهای پیش میرود که در خلال سالهای اخیر شاهد حذف تقریبا همه ویژگیهای ظاهری از پنل جلو بودهایم. به نظر میرسد این روند قرار است تا جایی پیشرفت کند که چیزی جز صفحه نمایش در پنل جلوی تبلتها و گوشیها باقی نماند.
اغلب سازندگان به دنبال یافتن راهکاری هستند تا ویژگیها و قابلیتهای فیزیکی مختلف را از پنل جلوی گوشیهای خود به موقعیت دیگری منتقل کنند و حاشیههای صفحه نمایش را به شدت کاهش دهند. حالا دیگر دکمههای راهنما به صفحه نمایش راه یافتهاند و حسگر اثرانگشت هم در اکثر موارد به پنل پشتی در کنار دوربین دوگانه منتقل شده است. اگر خاطرتان باشد، بلندگوهای اصلی پیشتر در حاشیه صفحه تعبیه میشدند اما حالا در لبه پایین یا بالای بدنه طراحی میشوند.
از طرفی همچنان برخی موارد مانند دوربین سلفی وجود دارند که حذفشان غیرممکن است. بسیاری از سازندگان به پیروی از شیوه سامسونگ تلاش کردند نوار حاشیه بالا و پایین صفحه را تا حد امکان باریک طراحی کنند و بلندگوی مکالمه و همچنین حسگر دوربین را در همان حاشیه تعبیه کنند اما اپل در این میان تصمیم گرفت گوشی آیفون ۱۰ خود را با طراحی ظاهری منحصر به فرد معرفی کند. همانطور که میدانید، این گوشی سال گذشته در حالی معرفی شد که حاشیه بالای صفحه نمایش آن به شکل بریدگی نامتعارفی طراحی شده بود و دوربین سلفی و بلندگوی مکالمهاش هم در همین موقعیت قرار گرفته بودند.
اولین واکنشها نسبت به بریدگی حاشیه در پرچمدار اپل کاملا منفی بودند. کارشناسان میپرسیدند که چرا طراحان اپل نتوانستهاند مانند اسنشال حاشیه کوچکتر و مناسبتری به اندازه دوربین و بلندگوی مکالمه طراحی کنند؛ اما خیلی زود مشخص شد که اپل دلیل موجهی برای این طراحی داشته است. این غول تکنولوژی دکمه خانه یا همان Touch ID را در آیفون ۱۰ خود حذف کرده و ویژگی تشخیص چهره را جایگزین آن کرده است. درواقع حسگر TrueDepth هم در این ناحیه تعبیه شده است تا به کمک دوربین سلفی ویژگی تشخیص چهره و باز کردن قفل گوشی را فعال کند.
این بریدگی حاشیه باعث شده است گوشی آیفون ۱۰ از طراحی ظاهری منحصر به فردی بهره ببرد و از میان سایر گوشیها متمایز دیده شود اما این ویژگی همچنان یک راهکار ناقص برای تعبیه Face ID به نظر میرسد تا یک تصمیم خلاقانه برای تغییر طراحی ظاهری. اگر اپل میتوانست ویژگی تشخیص چهره را در یک گوشی با طراحی کاملا بدون حاشیه هم تعبیه کند، آیا باز هم چنین بریدگی حاشیهای را طراحی میکرد؟
در خلال برگزاری نمایشگاه MWC 2018 اسپانیا متوجه شدیم که طراحی جالب اپل توانسته است نظر بسیاری از سازندگان دیگر را به خود جلب کند. البته لازم است بگوییم که اسنشال فون اولین گوشی تقریبا بدون حاشیه به شمار میرود که حاشیه بسیار کمی در اطراف دوربین سلفی آن طراحی شده، اما ظاهرا این نوع طراحی بریدگی حاشیه که ابتدا از سوی اپل معرفی شد، طرفداران بیشتری دارد.
بسیاری از سازندگان نه چندان نام آشنا مانند Leagoo، Noa، Vinci و Ulephone در خلال ماههای اخیر گوشیهای هوشمندی تقریبا مشابه آیفون ۱۰ معرفی کردند که بالای پنل نمایش آنها بریدگی حاشیه هم دیده میشد. معرفی این گوشیها اصلا تعجب برانگیز نبود تا اینکه ایسوس گوشی Zenfone 5 خود را با طراحی مشابه و بریدگی حاشیه معرفی کرد و نشان داد که این نوع طراحی ممکن است وارد گوشیهای اندرویدی مهم هم بشود.
مارسل کامپس، مدیر عملیات بازاریابی ایسوس، در معرفی گوشی Zenfone 5 گفت: «برخی کاربران ممکن است بگویند که طراحی این گوشی کپی آیفون ۱۰ اپل است، اما ما نمیتوانیم خواستهها و علایق مصرف کنندگان را نادیده بگیریم. باید ترندهای محبوب را دنبال کنیم».
پرسش اصلی این است که آیا بریدگی حاشیه واقعا یک ترند به شمار میرود یا سازندگانی مانند ایسوس قصد دارند آن را به ترند تازه تبدیل کنند؟ ایسوس ادعا کرده که بریدگی حاشیه در گوشی تازهاش ۲۶% نسبت به گوشی آیفون ۱۰ کوچکتر است. از طرفی تکنولوژی به کار رفته در Zenfone 5 نسبت به پرچمدار اپل کاملا متفاوت است و همین موضوع باعث شده بپرسیم که چرا فکر میکنید ۲۶% کاهش اندازه از اهمیت ویژهای برخوردار است؟ بگذارید اینگونه بگوییم که وقتی Zenfone 5 را از جیب خود در میآورید، اطرافیان احتمالا تصور میکنند که گوشی شما آیفون ۱۰ اپل است. از نظر ما این طراحی کاملا تعمدی از سوی ایسوس اعمال شده است.
Zenfone 5 به حسگر اثرانگشت در پنل پشتی مجهز شده و حاشیه پایین صفحهاش هم باریکتر شده است اما همچنان پابرجاست. همین موضوع به خوبی تفاوت تکنولوژی این گوشی را با آیفون ۱۰ نشان میدهد و غیرمنطقی بودن طراحی بریدگی حاشیه را در آن به اثبات میرساند. موضوع اصلی این است که بریدگی حاشیه از نظر کاربران و کارشناسان اصلا زیبا نیست پس چرا باید آن را به یک ترند تازه در طراحی موبایل تبدیل کنیم؟ اجازه دهید به گوشی Nokia 8 اشاره کنیم که نوکیا در طراحی آن از پرچمداران تازه سامسونگ الهام گرفته و کنارههای صفحه آن را کمی خمیده ساخته است. این موضوع باعث شده است Nokia 8 تازه زیباتر به نظر برسد و علیرغم شباهت به گوشیهای سامسونگ همچنان هویت خود را حفظ کند. از طرف دیگر Zenfone 5 بدون هیچ دلیل منطقی شبیه آیفون ۱۰ طراحی شده است.
متاسفانه این ترند پایان نپذیرفته است و تازهترین تصاویر زنده و رندر منسوب به پرچمداران بعدی هوآوی از طراحی بریدگی حاشیه در قسمت بالای این گوشیها خبر میدهند. اگر این تصاویر صحت داشته باشند، بریدگی حاشیه در P20 کوچکتر از آیفون ۱۰ طراحی شده اما کاملا شبیه آن است. از طرفی P20 ظاهرا به دکمه فیزیکی خانه در حاشیه باریک پایین پنل نمایش مجهز شده است و با توجه به این حسگر چه نیازی به بریدگی حاشیه خواهد بود؟
علاوه بر P20 هوآوی دو روز پیش خبرهای تازهای مبنی بر توسعه پرچمدار G7 ال جی منتشر شد. همچنین تصاویر زنده متعددی منسوب به پروتوتایپ این گوشی سطح بالا در فضای وب فاش شد که آن را با طراحی ظاهری شبیه آیفون ۱۰ اپل به نمایش میگذاشت. البته این طراحی ممکن است نهایی نشده باشد یا اصلا تصاویرش صحت نداشته باشند، اما نکته جالب توجه تکرار طراحی بریدگی حاشیه در این گوشی است.
همانطور که میدانید، گوشیهای اخیر ال جی از سری G آنطور که انتظار میرفت با استقبال مواجه نشدند و بخش موبایل سازنده هم به همین خاطر با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکند. از طرفی ال جی امضای مخصوص خودش را در طراحی ظاهری گوشی دارد و انتظار نداریم از اپل تقلید کند.
طراحی بریدگی حاشیه تنها در صورتی پذیرفته میشود که سازنده برای آن استدلال منطقی داشته باشد. وقتی هیچ دلیل منطقی ورای این طراحی وجود نداشته باشد، کاربر نمیتواند آن را بیدلیل بپذیرد یا دوست داشته باشد. سامسونگ تا به حال موفق شده است حاشیههای موجود در گوشیهایش را به تدریج کاهش دهد و امسال Galaxy S9 را با باریکترین حاشیه ممکن معرفی کند. شیائومی هم سال گذشته پرچمدار Mi MIX 2 خود را از سه طرف بدون حاشیه طراحی کرد و احتمالا گوشی Vivo Apex را هم با آن طراحی مفهومی و دوربین سلفی پاپ آپ در نمایشگاه MWC 2018 دیدهاید. به نظر میرسد که شیائومی و Vivo در پی یافتن راهکاری مناسب هستند و نمیخواهند اسیر تکرار و تقلید از سایرین شوند.
اگر سازندهای بتواند راهی برای تعبیه حسگر سلفی زیر صفحه نمایش پیدا کند، احتمالا بریدگی حاشیه هم از بین میرود. برای مثال، میزو اخیرا چنین طرحی را به ثبت رساند اما هنوز معلوم نیست که چه زمانی قرار است آن را عملی کند. تا آن زمان مایلیم راهکارهای نوین و غیرتقلیدی تازهتری را از سازندگان ببینیم.