۴۰ سال با سیب گازخورده دوست‌داشتنی

اگر بخواهیم تاثیرگذارترین شرکت‌های فناوری در خود فناوری و همچنین جامعه را نام ببریم، بی شک یکی از آن شرکت‌ها اپل خواهد بود؛ شرکتی که توسط دو دوستی پایه‌ریزی شد که به واسطه علاقه مشترکشان به هک کردن شبکه تلفن راه دور به یکدیگر مرتبط شده بودند و یکی از تاثیرگذارترین شرکت‌های دنیا شد. اما این شرکت امسال تبدیل به چیزی متفاوت شد: اپل در حال حاضر ارزشمندترین کمپانی جهان است؛ شرکتی که در ۴۰ سال گذشته نبردی سخت با رقبایی مانند IBM و Microsoft داشته و اکنون سربلند و پیروز از این کارزار خارج شده است.

بسیاری موفقیت اپل را مدیون بازاریابی خوبش می‌دانند، اما توجه به این نکته نیز مهم است که برای جلب توجه بازار تا ایده و تکنولوژی جذابی خلق نکرده باشی، راهی از پیش نخواهی برد. اگر اپل امروز در این جایگاه ایستاده، بخش مهمی از آن را مدیون ایده‌هایی است که در ۴۰ سال گذشته از روی کاغذ به واقعیت تبدیل کرده است. در سالروز تولد اپل مروری خواهیم داشت بر برخی از خاطراتی که سیب گازخورده در طول ۴۰ سال حیاتش در ذهن علاقه‌مندان تکنولوژی بر جای گذاشته است.

اپل ۲، که با تایپوگرافی Apple ][ معرفی شد، اولین محصول تجاری شرکت Apple Computer است که در سال ۱۹۷۷ معرفی شد. این کامپیوتر یک رایانه خانگی ۸ بیتی و از اولین رایانه‌هایی بود که واحد پردازش مرکزی‌شان یک ریزپردازنده بود و در زمان خود به محبوبیت بالایی رسید. سیستم عامل این دستگاه Integer BASIC بود و در مدل‌های مختلف با حافظه‌های ۴، ۸، ۱۲، ۱۶، ۲۰، ۲۴، ۳۲، ۳۶، ۴۸ و ۶۴ کیلوبایتی عرضه می‌شد. این دستگاه قابلیت ذخیره اطلاعات روی نوار کاست و فلاپی دیسک‌های مخصوص اپل موسوم به DISK II را داشت. قیمت این محصول در زمان خود ۱۲۹۸ دلار بود که با احتساب تورم ارزشی برابر با ۵۰۶۹ دلار امروزی داشته است! تولید این محصول در سال ۱۹۸۱ متوقف شد.

مکینتاش کلاسیک اولین رایانه شخصی اپل از سری مکینتاش بود که قیمتی زیر ۱۰۰۰ دلار داشت. پس از موفقیت Macintosh Plus و Macintosh SE اپل در سال ۱۹۹۰ دست به ساخت این محصول  زد؛ محصولی که از نظر مشخصات سخت‌افزاری شباهت زیادی به نسل‌های پیشین داشت: صفحه نمایش ۹ اینچی از نوع CRT با رزولوشن ۵۱۲ در ۳۴۲ پیکسلی و ۴ مگابایت حافظه. اپل برای کنترل قیمت این محصول تصمیم گرفته بود که از پردازنده‌های سریع‌تر مانند Motorola 68010، رم بالاتر و صفحه نمایش رنگی استفاده نکند و این مسئله باعث شده بود که مک کلاسیک اولیه بیشتر به درد تایپ و کار با دیتابیس‌ها بخورد. قیمت این محصول سبب شد دستگاه فوق بین دانشجویان طرفداران خاصی پیدا کند. البته سرعت حافظه این نسخه به لطف استفاده از Apple SuperDrive حدود ۲۵ درصد بیشتر از نسخه Plus بود. عمر مکینتاش کلاسیک I بیشتر از دو سال نبود و در سال ۱۹۹۲ توقف تولید شد.

اگر از کاربران مک باشید احتمالا نام این نرم‌افزار ویرایش ویدئو به گوشتان خورده است؛ نرم‌افزاری که نخست توسط تیمی از شرکت ماکرومدیا در حال توسعه بود و پس از مسائلی به اپل واگذار شد. اپل نیز پس از خریداری این محصول بسیار بر روی آن وقت گذاشت و آن را تبدیل به یک نرم‌افزار ساده ولی حرفه‌ای کرد. فاینال کات پرو اولین بار در سال ۱۹۹۹ معرفی شد و تاکنون فیلم‌های سینمایی مشهور بسیاری با آن تدوین شده‌ که در بخش تدوین برتر جشنواره‌های بسیاری نامزد یا برنده جایزه شده‌اند؛ فیلم‌هایی مانند مورد عجیب بنجامین باتن (۲۰۰۸ – نامزد جایزه اسکار بهترین تدوین)، جایی برای پیرمردها نیست (۲۰۰۷ – نامزد جایزه اسکار بهترین تدوین)، شبکه اجتماعی (۲۰۱۰ – برنده جایزه اسکار بهترین تدوین) و انیمیشن‌هایی مانند عروس مردگان، خوش قدم و سیمپسون‌ها. فاینال کات پرو در دهه اول قرن ۲۰ یکی از تاثیرگذارترین نرم‌افزارهای ویرایش فیلم بود اما به گفته بسیاری از کارشناسان آخرین نسخه این تدوینگر با نام Final Cut Pro X، که در آن اپل نرم‌افزار را از پایه دوباره بازسازی کرده است، کیفیت نسخه‌های پیشین را نداشت و همین باعث شد بسیاری به نرم‌افزارهای رقیب مانند Adobe Premiere روی بیاورند. با این حال نقش اثرگذار اپل و تدوینگرش را نمی‌توان نادیده گرفت.

سری iMac از سری‌های All-in-One اپل بود که مدل G4 آن طراحی جالب و به یاد ماندنی ای داشت. اولین نسخه iMac G4 سال ۲۰۰۲ رونمایی شد. دستگاهی که در سه اندازه صفحه نمایش ۱۵، ۱۷ و ۲۰ اینچی عرضه شد. طراحی مانیتور این دستگاه به گونه‌ای بود که کاملا به همه طرف قابل چرخش بود. این محصول در دو نسخه با پردازنده های ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتزی و حافظه‌های ۱۲۸ و ۲۵۶ مگابایتی به فروش می‌رسید و در سال ۲۰۰۴ توقف تولید شد.

آیپاد از جمله محصولات ماندگار اپل است. حدود ۱۵ سال از زمانی که اولین نسل آیپاد معرفی شده می‌گذرد، اما این محصول همچنان بین جوانان محبوبیت خاص خود را دارد. آیپاد یک دستگاه دیجیتال پخش موسیقی و درواقع محبوب‌ترین دستگاه پخش موسیقی دیجیتال جهان است. شاید به نظر برسد که با وجود گوشی‌های هوشمند این روزها کسی سراغ وسایلی همچون آیپاد نخواهد رفت، اما اینکه اپل هنوز تولید این سری را متوقف نکرده و مدل‌های جدیدی از آن معرفی می‌کند نشان می‌دهد که آیپاد هنوز از بازار محو نشده است. آیپاد انواع مختلفی دارد: مینی، شافل، تاچ، نانو و کلاسیک که از این بین تنها آیپاد نانو، تاچ و شافل همچنان تولید می‌شوند.

شاید یکی از شکست‌های اپل را بتوان iPod Hi-Fi دانست. این دستگاه یک سیستم پخش صوت بود که به صورت اختصاصی برای استفاده همراه با آیپاد طراحی شده بود. با قرار دادن آیپاد بالای این دستگاه و متصل شدن به آن، iPod Hi-Fi نقش یک بلندگوی پرقدرت را برای آیپاد بازی می‌کرد. دلایل زیادی وجود داشت که اپل تنها یک سال بعد از معرفی این دستگاه و در سال ۲۰۰۷ از ادامه تولیدش منصرف شد؛ دلایلی مانند قیمت بالا نسبت به دستگاه‌های مشابه، عدم برخورداری از رادیو AM و FM، مطمئن نبودن جای قرارگیری آیپاد و امکان صدمه دیدن آن و اینکه تنها برخی از مدل‌های آیپاد با آن قابل استفاده بودند.

آیفون نامی است که به واسطه آن شرکت اپل در کشور ما بیش از پیش مشهور شد و بیشتر با آن شناخته می‌شود. آیفون یکی از اولین گوشی‌های هوشمند به شکل امروزی بود. ۹ سال پیش استیو جابز روی سن رفت و از معرفی چیزی خارق‌العاده صحبت کرد. آیفون‌های امروزی با آیفون‌ اولیه، که به نام iPhone 2G نیز شناخته می‌شد، بسیار متفاوتند. اپل در هر مدل غافلگیری جدیدی برای مشتریانش تدارک دیده است و تا به امروز در جلب رضایت مشتریان موفق نیز شده است. آیفون اولیه یک گوشی همراه ۳٫۵ اینچی با رزولوشن ۳۲۰ در ۴۸۰، پردازنده ۶۲۰ مگاهرتزی، حافظه داخلی ۴ و ۸ و ۱۶ و رم ۱۲۸ مگابایت بود. اپل موفق شد ۶٫۱ میلیون از این دستگاه را بفروشد و با معرفی iPhone 3G در سال بعد، توقف تولید شد.

مک بوک ایر نتیجه تلاش اپل برای ساخت یک اولترابوک قدرتمند و قابل حمل است؛ دستگاهی که اولین نسل آن در سال ۲۰۰۸ به عنوان باریک‌ترین لپ‌تاپ جهان معرفی شد: لپ‌تاپی ۱۳٫۳ اینچی با پردازنده ۱٫۸ گیگاهرتزی و رم ۲ گیگابایت با ابعاد ۳۳ در ۲۳ در ۱٫۹ سانتی‌متر که البته امروزه دیگر نازک‌ترین نیست. این سری آخرین بار اوایل سال ۲۰۱۵ به روز شده است و انتظار می‌رود به زودی اپل دستی بر سر و رویش بکشد.

اپ استور اپل اولین فروشگاه اینترنتی اپلیکیشن‌ها نبود، اما به جرئت می‌توان گفت با دوام‌ترین آن‌ها بوده است. اپ استور محلی است که اپل تدارک دید تا هم محیطی برای توسعه‌دهندگان iOS فراهم کرده باشد تا به طور متمرکز آخرین تولیداتشان را در اختیار کاربران قرار دهند و کسب درآمد کنند و هم باعث شد آیفون به دستگاهی جذاب‌تر و بهتر تبدیل شود. تا سال ۲۰۱۵ بیش از یک میلیون و چهارصد هزار اپلیکیشن برای سیستم عامل iOS در این فروشگاه وجود داشته که تعداد دانلود میانگین هرکدام حدود ۶۲۵۰۰ بوده و بیش از ۱۰۰ میلیارد بار دانلود از آن انجام شده بوده است.

آیپد را می‌توان خط مقدم تبلت‌ها دانست. زمانی که استیو جابز آیپد را معرفی کرد، کمتر کسی فکر می‌کرد این محصول بتواند این چنین الهام‌بخش باشد و بتواند هم خود به موفقیت برسد و هم آغازگر یک تکنولوژی جدید باشد. آیپد به گونه‌ای نسخه بزرگ‌تر و قدرتمندتر آیفون است: یک تبلت با iOS که کیفیت خوبی دارد. آخرین مدلی که از این محصول معرفی شده آیپد پرو ۹٫۷ اینچی است که در کنفرانس دوم فروردین اپل از آن رونمایی شد.

آخرین موردی که در این لیست قصد داریم به آن اشاره کنیم، اپل واچ است؛ ساعت هوشمند اپل که چند هفته دیگر حضورش در بازار یک ساله خواهد شد. اپل واچ اولین محصول جدیدی بود که پس از مرگ استیو جابز، مدیرعامل سابق اپل، معرفی شد. این ساعت هوشمند علاوه بر نمایش ساعت می‌تواند عملکرد روزانه شما را ثبت کند، به شما در استفاده از اپل مپس کمک کند و بسیاری کارهای دیگر.

مواردی که در این لیست معرفی شد تنها چند محصول سخت‌افزاری و نرم‌افزاری از تولیدات شرکتی است که بیش از ۴۰ سال توانسته جایگاه خود را در بین شرکت‌های برتر تکنولوژی حفظ کند.

نظر شما در مورد اپل و محصولات ۴۰ سال اخیر آن چیست؟